Өтірік ант пен өтірік

Бұл тарауда автор өтірік айту мен өтірік ант беру әрекеттерін тек моральдық кемшілік ретінде емес, сенімге жасалған тікелей шабуыл, жүрек құрылымының бұзылуы деп бағалайды. Өтірік – адамның өз болмысынан алыстауының, ал ант – Алланы куә етіп, жалған айтуының екі есе жауапкершілік жүктейтін көрінісі.

Автордың негізгі тұжырымы:

«Өтірік – тілдің күнәсі емес, жүректің зұлматқа бет бұруы. Өтірік ант – сенім мен ақиқаттың ортасын қараңғылату».

Мәтінде Құрандағы «ақиқатты өтірікпен бүркемелеушілер», «Алланың атымен ант етіп, сенім сатып жегендер» секілді аяттарға сілтеме жасалып, өтірік анттың имансыздыққа апаратын соқпақ екені баяндалады.

Мысалдар:

«Бір адам саудада табыс табу үшін өтірік ант берді – бұл тек сатып алушыны алдау емес, Алланы куә етіп, саудасын харамға айналдыру».
 «Кісі өзін ақтау үшін өтірік айтты – бұл әділетті бұрмалау ғана емес, ұжданды өшірудің бір түрі».

Автор өтіріктің қоғамда «ашық өтірік», «ақ өтірік», «шаруа өтірік» сияқты категорияларға бөлінуіне қарсы шығады. Өйткені, өтіріктің жеңілі болмайды – әрбір өтірік жүректі қарайтады, санада із қалдырады.

Сондай-ақ, өтіріктің баланы тәрбиелеудегі орны туралы да ескерту бар. Үлкеннің ұсақ өтірігі – баланың рухани иммунитетін улайды.

🔍 Негізгі идеялар мен ерекшеліктер:

  • Өтірік – ішкі тәртіптің күйреуі
  • Ант – Алланы куә ету, өтірік ант – қасиетті қорлау
  • Сенімділік – мұсылман болмысының негізі
  • Өтірік – жүрек пен ұжданға соққы
  • Өтірік жай амалды емес, адамды өзгертеді

Похожие статьи

Бұл тарауда автор атеизм құбылысын қарапайым "сенбейтіндер" тобы емес, рухани байланыстан ажыраған сана ахуалы ретінде қарастырады. Атеизм – тек Алланы мойындамау емес, тылсыммен байланыс үзілген сана күйі, ал оның тамыры – жаралы сенім, тарихи күйзеліс, таным дағдарысы.Автордың негізгі ойы:«Атеист...

Бұл тарауда автор шариғаттағы амал категорияларын – парыз, уәжіп, сүннет, мустәһап, мұбах, харам, макрух, мәфсад ұғымдарын тек құқықтық бөлініс ретінде емес, рухани бағдар жүйесі ретінде қарастырады. Мұндағы мақсат – дінді заңдар жиынтығы емес, тазалыққа, үйлесімге, тәртіпке бағытталған өмір салты р...

Бұл тарауда автор жақсылық пен жамандықтың тағдырмен байланысын, яғни барша оқиғаның Алланың қалауымен болатынына сену ұстанымын түсіндіреді. Бұл – исламдағы алты иман шарттарының бірі, бірақ оның мағынасы көпшілікке үстірт қабылданады. Автор бұл ұғымды жауапкершіліктен жалтару емес, керісінше рухан...

Бұл тарауда автор Жаратушының бар екенін ақылмен дәлелдеу мүмкін бе, әлде бұл таным жүрекпен қабылдануы керек пе деген ғасырлар бойы көтерілген сұраққа өзіндік пайым ұсынады. Ақыл – ізденістің құралы, бірақ сенімнің негізі жүректе екенін ескертеді. Бұл тарау дін мен философия, таным мен иләһи хикмет...