Жақсылық пен жамандық Алла тағаланың тағдырынсыз болмайды деп нанбақ
Бұл тарауда автор жақсылық пен жамандықтың тағдырмен байланысын, яғни барша оқиғаның Алланың қалауымен болатынына сену ұстанымын түсіндіреді. Бұл – исламдағы алты иман шарттарының бірі, бірақ оның мағынасы көпшілікке үстірт қабылданады. Автор бұл ұғымды жауапкершіліктен жалтару емес, керісінше рухани тепе-теңдік пен сабырдың негізі ретінде ашады.
Басты идея:
«Тағдырға сену – бас тарту емес, бағыныс емес. Бұл – сабыр мен шүкірдің биік деңгейі. Адам істейді – Алла бекітеді».
Автор жақсылық пен жамандықтың бәрі Алланың қалауымен болатынын, бірақ таңдау мен әрекет еркі адамның өзіне берілгенін нақтылайды. Бұл – еркіндік пен тәуекелдің арасындағы нәзік тепе-теңдік.
Мысалдар:
«Ауру келді – бұл Алланың сынағы. Қалай қабылдадың – бұл сенің еркің».
«Бір адам байлыққа жетті – бұл тағдыр. Бірақ оны қалай жұмсады – бұл жауапкершілік».
Автор Құран аяттары мен хадистерден мысалдар келтіре отырып, мұсылман адамның қандай жағдай болмасын ішкі сабыр мен сенімді жоғалтпауы тиіс екенін баса айтады.
Тарау мынадай бағыттарда өрбиді:
– Тағдырға сенудің шариғаттағы орны
– Ерік пен жазмыштың шекарасы
– Жамандық пен жақсылық – сынақ емес, мүмкіндік
– Сабыр, шүкір, тәуекел – тағдыр сенімінің ішкі тіректері
– Тағдырға сену – жалқаулық пен бейқамдыққа сылтау емес
🔍 Негізгі идеялар мен ерекшеліктер:
- Тағдыр – бекітілген нәтиже емес, бағытталған мүмкіндік
- Жамандық – Алланың бұйрығы емес, адамның таңдауы
- Сабырлы адам – тағдырға өкпелемей, әрекетін арттырады
- Тағдырға сену – сенім мен тәуекелдің жетілген нұсқасы
Похожие статьи
Атеизм туралы не білеміз
Бұл тарауда автор атеизм құбылысын қарапайым "сенбейтіндер" тобы емес, рухани байланыстан ажыраған сана ахуалы ретінде қарастырады. Атеизм – тек Алланы мойындамау емес, тылсыммен байланыс үзілген сана күйі, ал оның тамыры – жаралы сенім, тарихи күйзеліс, таным дағдарысы.Автордың негізгі ойы:«Атеист...
Парыз, уәжіп, сүннет, мустәһап, мұбах, харам, макрух, мәфсад
Бұл тарауда автор шариғаттағы амал категорияларын – парыз, уәжіп, сүннет, мустәһап, мұбах, харам, макрух, мәфсад ұғымдарын тек құқықтық бөлініс ретінде емес, рухани бағдар жүйесі ретінде қарастырады. Мұндағы мақсат – дінді заңдар жиынтығы емес, тазалыққа, үйлесімге, тәртіпке бағытталған өмір салты р...
Өтірік ант пен өтірік
Бұл тарауда автор өтірік айту мен өтірік ант беру әрекеттерін тек моральдық кемшілік ретінде емес, сенімге жасалған тікелей шабуыл, жүрек құрылымының бұзылуы деп бағалайды. Өтірік – адамның өз болмысынан алыстауының, ал ант – Алланы куә етіп, жалған айтуының екі есе жауапкершілік жүктейтін көрінісі....
Алла тағаланың барлығын ақылмен ойлап білмек
Бұл тарауда автор Жаратушының бар екенін ақылмен дәлелдеу мүмкін бе, әлде бұл таным жүрекпен қабылдануы керек пе деген ғасырлар бойы көтерілген сұраққа өзіндік пайым ұсынады. Ақыл – ізденістің құралы, бірақ сенімнің негізі жүректе екенін ескертеді. Бұл тарау дін мен философия, таным мен иләһи хикмет...