Жамандық – Жақсылық туралы

Бұл тарауда автор жақсылық пен жамандықтың мәнін, олардың түп негізін, қайдан туындайтынын және адамның бұл екі күйге деген қатынасын исламдық, моральдық және философиялық тұрғыда зерттейді. Жақсылық – амал ғана емес, жаратылысқа бағытталған таза ниет. Жамандық – тек әрекет емес, сананың бұлынғырлығы.

Автор былай дейді:

«Жамандық – зұлымдық емес, шындықты бұрмалау. Жақсылық – сыйлық емес, жүректің ұжданы».

Тарау адамның жамандыққа бейім болуын тек нәпсімен байланыстырмай, рухани әлсіздік, жүрек тәртібінің бұзылуы тұрғысынан түсіндіреді. Жамандықты шариғатта харам, күнә ретінде тану жеткіліксіз – оны өзіңе, ортаңа және Тәңірге қарсылық деп түсіну қажет.

Мысал ретінде автор былай жазады:

«Кейде жамандық – үнсіз қалу, жақсыны қолдамау, әділетсіздікті көре тұрып, селқос қарау».
 «Жақсылық – бір ауыз сөз, бірақ ол бір тағдырды құтқаруы мүмкін».

Автор жақсы мен жамандықты абсолют ретінде емес, қозғалыстағы, ниетке тәуелді энергиялар ретінде сипаттайды. Жақсылық – тазалықтан туады, жамандық – қорқыныш пен ашудан.

Тарауда келесі бағыттар қарастырылады:
 – Жақсылық пен жамандықтың исламдағы түсінігі
 – Шынайы жақсылық – жасырын, міндеттелмеген амал
 – Жамандық – амал емес, ішкі бейбастақтық
 – «Сауап» пен «күнә» – шынайы салмақ емес, нәтижеге қарай өлшенетін энергия
 – Жақсылықты істеу – Аллаға емес, өзіңе жақсылық жасау

🔍 Негізгі идеялар мен ерекшеліктер:

  • Жақсылық – санадағы тәртіп, жүректегі ұждан
  • Жамандық – тек күнә емес, рухани салмақсыздық
  • Ниет – жақсылық пен жамандықты айыратын өлшем
  • Екі ұғым – адамның ішкі әлемінің айнасы

Похожие статьи

Бұл тарауда автор атеизм құбылысын қарапайым "сенбейтіндер" тобы емес, рухани байланыстан ажыраған сана ахуалы ретінде қарастырады. Атеизм – тек Алланы мойындамау емес, тылсыммен байланыс үзілген сана күйі, ал оның тамыры – жаралы сенім, тарихи күйзеліс, таным дағдарысы.Автордың негізгі ойы:«Атеист...

Бұл тарауда автор шариғаттағы амал категорияларын – парыз, уәжіп, сүннет, мустәһап, мұбах, харам, макрух, мәфсад ұғымдарын тек құқықтық бөлініс ретінде емес, рухани бағдар жүйесі ретінде қарастырады. Мұндағы мақсат – дінді заңдар жиынтығы емес, тазалыққа, үйлесімге, тәртіпке бағытталған өмір салты р...

Бұл тарауда автор өтірік айту мен өтірік ант беру әрекеттерін тек моральдық кемшілік ретінде емес, сенімге жасалған тікелей шабуыл, жүрек құрылымының бұзылуы деп бағалайды. Өтірік – адамның өз болмысынан алыстауының, ал ант – Алланы куә етіп, жалған айтуының екі есе жауапкершілік жүктейтін көрінісі....

Бұл тарауда автор жақсылық пен жамандықтың тағдырмен байланысын, яғни барша оқиғаның Алланың қалауымен болатынына сену ұстанымын түсіндіреді. Бұл – исламдағы алты иман шарттарының бірі, бірақ оның мағынасы көпшілікке үстірт қабылданады. Автор бұл ұғымды жауапкершіліктен жалтару емес, керісінше рухан...