Рұхтық сананы тазарту

Бұл тарауда автор «рухтық сана» ұғымын адамның биологиялық не психологиялық қабатынан жоғары тұрған, Жаратушымен байланысқа бейімделген метасана ретінде сипаттайды. Рухтық сана – адамның тылсыммен тілдесу арнасы, жүрек пен ниет тазалығына тәуелді жұмыс істейтін ақпараттық-рухани жүйе.

🧠 Рухтық сана деген не?

Автордың негізгі тұжырымы:

«Ақыл – сұрақ қояды. Жүрек – жауап күтеді. Ал рухтық сана – үндемей қабылдайды. Бұл – таза санада ғана іске қосылатын тылсым өріс».

Рухтық сана – діни сана емес. Бұл – сенімге құрылған, нәпсі мен ойдың үстінде тұрған, Алламен байланысты жан айнасы. Оны тек оқумен емес, тазалықпен, ықыласпен, сабырмен, зікірмен, ниетпен оятуға болады.

🧹 Неліктен тазарту қажет?

Автор заманауи ақпараттық ластану, күнделікті күйбең тіршілік, шектен шыққан рационализм сияқты факторлардың адамдағы рухтық жүйені тұмшалап, көлегейлеп тастағанын айтады. Бұл – рухани түйілу, иманның әлсіреуі, түпсіз ізденіске түсу.

Мысалдар:

• «Жүрекпен сезетін нәрсені ми күмәнмен өлшейді – ал рухтық сана үнсіз қиналады».
• «Көзің көреді, құлағың естиді, бірақ түйсігің сезбейді – бұл рухтық сананың жабылғаны».

⚙️ Тазарту жолдары

Тарауда тазарту жолдары шариғат, сопылық және қазақтың рухани тәжірибелері арқылы түсіндіріледі:

1. Тілазарлықтан тыйылу – артық сөз санаға у.
2. Тамақ пен тән тазалығы – рухтың айнасы тәнде.
3. Кешірім мен риза болу – сананы жеңілдететін күш.
4. Зікір және тыныс – рухтың қақпасын ашатын әдіс.
5. Түнгі тыныштық (қиямулләйл) – рухтық сана оянып, ақпарат алады.

🕊️ Қазақ дүниетанымындағы рухтық сана

Автор «көкірек көзі», «жүрек көзі», «сәуле сезім», «ішкі дархандық» секілді ұғымдарды рухтық сана көріністері ретінде талдайды. Қазақта «көңіл кірленсе – көз қараңғы» деген сөз бекер айтылмаған. Бұл – рухтық орталықтың бұзылғанының дәлелі.

🧭 Рухтық сана – ақиқатты көрудің ең таза арнасы

Таза сана – Пайғамбарға уахи түскен сәттегідей дайын күй. Оған кез келген адам қол жеткізе алады – егер нәпсіні тежеп, жүректі тазарта алса. Рухтық сана – тек діни тәжірибе емес, адам болмысының метафизикалық әлеуеті.

🔍 Тараудың ерекшеліктері:

• Рухтық сана – адамның Алламен байланыс жүйесі
• Бұл сана тек тыныштықта, тазалықта ашылады
• Ақпараттық улану – сана тұмандануына апарады
• Тазарту – зікір, кешірім, ниет, үндемеу, тыныс арқылы жүреді
• Қазақ руханияты – рухтық сана тәжірибесінің тірі үлгісі