Құран және ғылым

Бұл тарауда автор Құран мен ғылым арасындағы қатынасты тек дәлелдеу немесе растау негізінде емес, дүниетанымдық, рухани және танымдық тұтастық ретінде талдайды. Құран – ғылыми кітап емес, бірақ ол – ғылымды туғызатын сана құрылымын қалыптастыратын ілім. Ғылым – болмысты зерделеу болса, Құран – болмыстың мәнін тануға бағыт береді.

Автор бұл арақатынасты былай тұжырымдайды:

«Ғылым – көрінгенді зерттейді, Құран – көрінбегенді сездіреді. Бірі – жүйе, екіншісі – негіз. Олар қарсы емес, тұтас».

🔬 Ғылым және Құран — екі түрлі тіл, бір тұтас бағыт

Автор Құрандағы табиғат құбылыстары, аспан мен жердің жаралуы, тіршіліктің кезеңдері, адамның даму сатылары жайлы аяттарға тоқтала отырып, оларды ғылыми терминдермен дәл келтіру емес, зерттеу мотивациясы мен шабыт көзі ретінде түсіндіреді.

Мысалдар:

• «Алла аспандар мен жерді алты күнде жаратты» – бұл физикалық күн емес, уақыттық жүйе мен құрылымның символы.
• «Біз адамды бір тамшыдан жараттық» – эмбриология ғылымына рухани астар берген алғашқы ишара.

Автор Құранның «Ойланбайсыңдар ма?», «Көкірек көзі барлар үшін белгі бар» деген секілді шақыруларын зерттеуге, бақылауға, тануға бағытталған пәрмен деп түсіндіреді.

🌌 Құран – ғылым емес, ғалымды тәрбиелейтін жүйе

Автор ғылымды факт жинау ғана емес, ниетті зерттеу мен ақиқатқа ұмтылу жолы ретінде сипаттайды. Құранда нақты ғылымдар емес, таным әдіснамасы, рухани дайындық, ұждан мен ниет тазалығы басым. Ғалым – Алланың аятын құрметпен зерттеуші, ал Құран – оны жауапкершілікпен бағыттаушы.

⚖️ Ғылым мен Құран қайшылығы – көзқарас қателігі

Тарауда қазіргі қоғамдағы «Құран ғылымға қайшы» немесе «ғылым дінді жоққа шығарады» деген пікірлерге де нақты жауап беріледі. Автор мұндай қайшылықтардың жаратылыстың рухани мақсатын түсінбеуден туындайтынын айтады.

Мысал:

«Ғылым – қалай дегенге жауап іздейді, Құран – не үшін дегенге жетелейді».

📘 Тараудың ерекше салмақты аспектілері:

• Құран – ғылымға қарсы емес, ғылымның терең себебін ұсынушы
• Аяттар – тәжірибелік формула емес, таным жолына шақыру
• Ғылым – ақылды іске қосса, Құран – сананы баптайды
• Екеуі – қарсы күш емес, параллель әлемдер
• Ғалым – өз ашқанын Құранмен жарыспай, толықтырады